Beginselen der dierkunde   By: J. Ritzema Bos

Door

Prof. Dr. J. Ritzema Bos,

Directeur van het Phytopathologisch Laboratorium Willie Commelin Scholten te Amsterdam.

Tweede druk.

Te Groningen bij J. B. Wolters, 1902.

Stoomdrukkerij van J. B. Wolters.

VOORBERICHT VAN DEN EERSTEN DRUK.

Dit deeltje geeft een zeer beknopt overzicht van het geheele dierenrijk; het behandelt slechts die klassen iets uitvoeriger, welke voor den landbouwer van belang zijn, dat zijn trouwens dezelfde klassen, welke gewoonlijk ook niet landbouwers het meest interesseeren (zoogdieren, vogels, insekten). Ik vertrouw dat mijn werkje ook aan Uitgebreid lagere en aan sommige Middelbare Scholen te gebruiken zal zijn, hoewel ik bij de samenstelling ervan in de eerste plaats de lagere takken van het Landbouwonderwijs op het oog had. Natuurlijk kan dit boekje aan Wintercursussen niet geheel worden doorgewerkt; den onderwijzer, die het mocht willen gebruiken, blijve de keus van wat hij wil behandelen. De belangrijkste schadelijke dieren worden in deze "Beginselen der Dierkunde" slechts genoemd; zij zullen in een afzonderlijk boekje nader worden behandeld. De leer van de levensverrichtingen der dieren vindt, te gelijk met die der planten, in een ander deeltje eene uitvoeriger bespreking.

Wageningen, October 1894.

J. Ritzema Bos.

VOORBERICHT VAN DEN TWEEDEN DRUK.

Bij de bewerking van den tweeden druk heb ik uit dit deeltje enkele onderwerpen weggelaten, die meer eigenaardig thuis behooren in het deeltje over den bouw en het leven der dieren, in 't bijzonder der huisdieren, welk deeltje in het volgende jaar zal verschijnen. Daarentegen is iets nader uitgeweid over de levensgeschiedenis van onderscheiden diersoorten, en is het aantal afbeeldingen aanzienlijk uitgebreid. Het komt mij voor dat door de aangebrachte wijzigingen het boekje in bruikbaarheid is toegenomen, zoowel met het oog op het Landbouwonderwijs als met het oog op het onderwijs aan gewone Uitgebreid lagere en Middelbare scholen.

Amsterdam, September, 1901.

J. Ritzema Bos.

INHOUD.

Blz.

I. Beknopt overzicht van den bouw en de levensverrichtingen van het dier 1 29 II. Rangschikking en benoeming der dieren 29 32 III. Overzicht van de verschillende groepen van het dierenrijk 32

I. Gewervelde Dieren 32

I. Zoogdieren 43 86 II. Vogels 86 119 III. Kruipende dieren 119 122 IV. Amphibiën 122 126 V. Visschen 126 127

II. Gelede Dieren 127 130

I. Insekten 130 167 II. Duizendpootachtigen 167 III. Spinachtigen 167 169 IV. Schaaldieren 169

III. Wormen 169 177 IV. Weekdieren 177 180 V. Stekelhuidigen 180 VI. Holtedieren 181 VII. Protozoën 182

I. BEKNOPT OVERZICHT VAN DEN BOUW EN DE LEVENSVERRICHTINGEN VAN HET DIER.