Books Should Be Free Loyal Books Free Public Domain Audiobooks & eBook Downloads |
|
Dokter Helmond en zijn vrouw By: Jacobus Jan Cremer (1827-1880) |
---|
![]()
Door J. J. Cremer Achtste Druk A. W. Sijthoff's Uitgeversmij Leiden.
JACOB JAN CREMER. 1 September 1827 5 Juni 1880.
Toen Cremer nog leefde, was er soms in de gehoorzalen van onze
groote en kleine steden een treffend tooneel te bespieden. Dames en heeren uit de voornamere kringen, anders zeldzaam bij
Nederlandsche voordrachten, thans te laat gekomen, daar al de
plaatsen reeds een uur te voren bezet waren, stonden zeer verlegen,
maar volkomen waardig, uit te zien naar de eene of andere open
plek. Een stoel op de verhevenheid naast den spreker, was alles wat
overbleef. Eenvoudig, maar toch bewust van zijne kracht, trad Cremer
voorzichtig door de dichte rijen zijner hoorders. Zoodra hij begon,
ving zijne overwinning aan. Hij greep onmiddellijk in de gemoederen,
sloeg terstond den juisten toon aan. Zijne klankvolle, met meesterlijke
berekening ingehouden stem drong overal door. Zijn geheel eenig talent
van nabootsen sleepte zelfs den stugsten hoorder mee. Welk een gloed in de voordracht, als hij den opgeblazen domtrotschen
boer uit het " Pauweveerke " in zijn sjees doet voorthollen over den
weg; hoe zacht en teeder klinkt de stem van Kruuzemuntje , als zij
grootmoeder voorleest uit het sprookjesboek; welk eene schalkheid,
als hij eene Overbetuwsche Romeo en Julia doet vrijen in den
kersenboomgaard; welk eene kracht als hij den veerman Dorus Giesels
met zijne boot over de rivier laat roeien bij opkomenden storm dit
alles maakte Cremer tot den grootsten dramatischen kunstenaar van
ons vaderland in den verhevensten zin van het woord.
I.
Cremer , in de schoone Geldersche dreven geboren (te Arnhem
den 1sten September 1827), meestal vertoevende op den Oldenhoff,
het buitengoed zijns vaders, bij Driel, kwam van zijn jeugd af in
aanraking met de Geldersche boerenwereld, die hij weldra hij schreef
zijne eerste dorpsvertelling op den Oldenhoff in 1850 met zooveel
meesterschap zou voorstellen. Het is algemeen bekend, dat hij begon
met het schilderen van Geldersche bosschen, maar spoedig boeide hem
de Betuwsche menschenwereld oneindig meer dan de frissche Geldersche
natuur. De rijkdom zijner waarnemingen deed zich beter, deed zich
krachtiger gelden op het papier dan op het doek, en zoo is Cremer
de algemeen beminde novellist en romanschrijver geworden, die aan het
bloeiend tijdperk onzer Romantiek zooveel luister wist bij te zetten. Ik zal het genot door de lezing of door zijne voordracht der
" Betuwsche Novellen " mij herhaaldelijk geschonken, niet licht
vergeten. Hoe dikwijls vergezelde ik hem, als hij zijne beide rijke
Betuwsche boeren, Meeuwsen en diens zoon Gijs , van hun dorp
naar Amsterdam doet reizen om de Kermis te zien. Aardig vooral
is de schildering der rampen van de twee gegoede dorpers, die met
allerlei slag van beleefde afzetters in aanraking komen. Het klagen
van Meeuwsen , wanneer hij met eene plaatskaart der eerste klasse
in den tochtigen derde klasse waggon zijne verzuchtingen begint met:
"Slechte woar veur 't geld!" de openhartigheid van Gijs, als hij in
den omnibus op de vraag van den conducteur: "Waarheen?" grinnekend
antwoordt: "Ik? Noar de Karmis, is 't niet, voader?" zijne
kinderlijke dankbaarheid, als een knecht uit den Doelen hem zijn
reiszak afneemt en hij beweert, dat het "veul te vrindelijk" is de
kluchtige naïeveteit van beiden, vader en zoon als ze, in twee
verschillende vertrekken opgesloten, elkander toeroepen door het
houten beschot: "Jong! woar zit ie? Wat zuwwe nou doen? Kom toch is
hier?" en Gijs antwoordt: "Mag dat voader?" de verlegenheid van
denzelfden Gijs , die, als hij eten bestellen moet, een reiziger
aanspreekt, welke hem het zelfstandignaamwoord "Ezel!" toesnauwt al
deze en honderd andere kleine trekken zijn van eene verrassende
comische kracht en getuigen tevens van zooveel fijne studie en
trouwe schildering der werkelijkheid, dat ze aan Cremers arbeid
eene schitterende toekomst waarborgen... Continue reading book >>
|
This book is in genre |
---|
Literature |
eBook links |
---|
Wikipedia – Jacobus Jan Cremer |
Wikipedia – Dokter Helmond en zijn vrouw |
eBook Downloads | |
---|---|
ePUB eBook • iBooks for iPhone and iPad • Nook • Sony Reader |
Kindle eBook • Mobi file format for Kindle |
Read eBook • Load eBook in browser |
Text File eBook • Computers • Windows • Mac |
Review this book |
---|