Het land der Bagas en de Rio-Nuñez De Aarde en haar Volken, 1887   By: Grégoire-Gaspard-Félix Coffinières de Nordeck (1811-1887)

Naar het verhaal van den luitenant ter zee Coffinières de Nordeck.

I

Mijn doel is geen ander dan een denkbeeld te geven van de landstreek van de Rio Nuñez. Herhaalde malen heb ik deze bijna geheel onbekende streken bezocht en de uitkomsten mijner onderzoekingen in officieele rapporten medegedeeld. Het is mij nu slechts te doen om het een en ander mede te deelen omtrent de volksstammen, die krachtens de traktaten onder het protektoraat van Frankrijk zijn geplaatst, en omtrent het land, waar onze vlag wappert. De Rio Nuñez is tegenwoordig fransch grondgebied, zoo goed als de vlakte van Saint Denis, maar de bewoners van dat grondgebied zijn ons minder bekend dan die van Frankrijk; en het is ook niet te loochenen, dat onze west afrikaansche medeburgers, de Landoemans, de Naloes, de Bagas en de Mandi Foré, in meer dan één opzicht van ons verschillen.

Sedert vele jaren behoorde die streek reeds aan Frankrijk, maar de regeering liet zich aan deze bezitting niet veel gelegen liggen, en liet de inboorlingen onderling hunne zaken regelen en hunne geschillen uitvechten. De uitbreiding der koloniale macht van andere europeesche mogendheden heeft ook ons land bewogen om meer dan tot dusver zijne aandacht te wijden aan hetgeen in Afrika voorviel; en ten einde niet verplicht te zijn, in een zeer moorddadig klimaat troepen te moeten onderhouden, heeft men de andere inlandsche vorsten weten te bewegen, onzen bondgenoot of vasal, den koning der Naloes, als hun suzerein te erkennen.

Maar het zal niet overbodig wezen vooraf een kort overzicht te geven van de ligging en de geografische gesteldheid van de Rio Nuñez.

Sedert meer dan tweehonderd jaren behoort de Senegal aan Frankrijk: het is onze oudste nederzetting. Zij omvat geheel Senegambië, uitgezonderd Gambia, dat aan de Engelschen behoort, en het land der Bissagos, dat eene bezitting is van Portugal. De noordelijke grens van de fransche kolonie begint aan Kaap Blanc, de zuidelijke reikt tot Sierra Leone. Een der belangrijkste rivieren van deze landstreek is de Rio Nuñez; zij stort zich met een zeer wijden mond in zee, een weinig ten noorden van Kaap Verga, op 10° 35' noorderbreedte en 17° 5' westerlengte. De toegang tot de rivier zou zeer gemakkelijk zijn, wanneer zich niet op eenigen afstand eene keten van riffen uitstrekte, die niet zichtbaar zijn, en waarboven eenige eilandjes uitsteken, die met den archipel der Bissagos verbonden zijn. Om de rivier te bereiken, moet men ten zuiden van deze bank van riffen omvaren; men volgt dan een vrij recht kanaal, dat tusschen zandbanken en rotsen doorloopt, maar men heeft geen drempel te passeeren, als bij de meeste andere riviermonden langs de kust; het gansche jaar door is de Nuñez voor groote schepen toegankelijk.