Books Should Be Free Loyal Books Free Public Domain Audiobooks & eBook Downloads |
|
Nevelhekse een verhaal uit de Drentsche venen naar authentieke bescheiden medegedeeld By: Albertus Alidus Steenbergen |
---|
![]()
EEN VERHAAL UIT DE DRENTSCHE
VENEN, NAAR AUTHENTIEKE
BESCHEIDEN MEDEGEDEELD DOOR:
... ALB. STEENBERGEN. ... EN
BEREND VELTINK OET 't EMMER KERSPEL OP REIZE
NAO GRÖNNINGEN UM 't PEERDESPUL
VAN CARRÉ TE ZEEN EN WAT HUM
DAORBIJ OVERKWAM, HEN EN
WEERUM. ... DOOR H. BOOM. [Decoratieve illustratie]
GRATIS PREMIE AAN DE ABONNÉ's DER
PROVINCIALE DRENTSCHE EN ASSER COURANT.
1911.
NEVELHEKSE. 1705.
Maar in 't gantse beloop van deze Historie was ene sonderlinge
vremtheyt niet te miskennen, en, paste 't een Christen niet, bij
de Beschickingen der Voorsienigheyt te swijgen en uyt te roepen
met Paulus: »Hoe geheel onbegrijpelijk sijn Sijne Oordeelen,
en ondoorgrondelijk Sijne Weghen", men soude met de Ouden hier
genegen zijn aen te nemen een blint en onversoenlijk Fatum. Mr. Petrus Calkoen.
Tijtsgetuyghenissen Clapper. De veenkolonie Echtens Hoogeveen had in 't jaar, waarin de
geschiedenis voorvalt, die ik voornemens ben hier mede te deelen,
haar negen en zeventigste levensjaar bereikt, want het octrooi harer
stichting, dat in zekere mate als haar geboorteacte mag worden
aangemerkt, is gedateerd: 30 Maart 1626. Zij was op dat tijdstip dus al eene matrone van vrij gevorderden
leeftijd, maar men hoorde haar echter heel weinig noemen; trouwens,
datzelfde was het geval met »de Landschap" waarin zij lag, en ik geloof
alzoo vooral voor hen, die geene gelegenheid hadden kennis te maken met
den »Clapper" van de heeren A. en P. Calkoen (waaraan mijn stuk voor een
goed deel is ontleend)[1] geen nutteloos werk te doen, met in breede
trekken hare gelegenheid en de eigenaardigheden van hare bevolking in
die dagen mede te deelen en aan de geschiedenis van Nevelhekse te doen
voorafgaan. [1] Notulen Mijner Daghen, ofte Tijtsgetuygenissen Clapper van Arent
Calkoen I. U. D. en Petrus Calkoen I. U. D. 1661 1709. Van dat werk,
thans nog in manuscript, werden eenige fragmenten medegedeeld in de
Hoogeveensche Courant, 1884 1885. Zooals ik zeide, was zij eene genoegzaam onbekende in Nederland. Op de
landkaarten, in die dagen, en nog in veel later tijden vervaardigd,
zocht men haar te vergeefs, en hoewel nagenoeg 3000 inwoners
tellende, en alzoo het gehucht Echten meer dan tienmaal in bevolking
overtreffende, achtte men het noodig op de adressen der brieven, aan
hare bewoners gericht, steeds uitdrukkelijk te vermelden: Op 't
Hogeveen, bij Echten. Echtens Hoogeveen bestond destijds, en vrij meer dan thans het geval
is, uit twee zeer van elkander verschillende deelen: het kerkdorp,
gewoonlijk ~de Huizen~ genoemd, en de veenderijen, in die dagen, en ook
thans nog wel eens, ~de Velden~ betiteld. In 't eerste gedeelte woonde de burgerij, in het tweede de
veenarbeiders. Wat het eerste gedeelte aangaat, het begon zich naar alle zijden uit
te breiden, maar het getal huizen langs de vaart, of, om juister
te spreken de vaarten die thans de kom der gemeente vormen, zal
waarschijnlijk de 400 niet overschreden hebben. En verre van als thans, in dicht aaneen gesloten rijen te zijn
geschaard vertoonden zich overal gapingen in hare gelederen, ingenomen
door tuinen, boomgaarden, en weidelanden, door slooten of schuttingen
van den gemeenen weg gescheiden. Op enkele uitzonderingen na, waren die huizen ook laag en onaanzienlijk,
en hadden meestal rieten daken, en hoewel zij in 't algemeen de lijn
van het kanaal volgden, stonden zij op sommige plaatsen verder af,
op andere weder dichter bij het water, en daar er zeer weinig passage
van rijtuigen was, werd het den smid niet belet zijne travaalje
of slijpsteen ter halverwege van den weg te plaatsen, noch aan den
houtkooper of timmerman, zijne waren uit te stallen voor zijn huis en
zoo dicht bij de vaart, als de reglementen op de scheepvaart dit maar
eenigszins toelieten... Continue reading book >>
|
eBook Downloads | |
---|---|
ePUB eBook • iBooks for iPhone and iPad • Nook • Sony Reader |
Kindle eBook • Mobi file format for Kindle |
Read eBook • Load eBook in browser |
Text File eBook • Computers • Windows • Mac |
Review this book |
---|