Poëzy Nieuwe Bloemlezing uit de dichtwerken van J.J.L ten Kate   By: J. J. L. ten (Jan Jakob Lodewijk) Kate (1819-1889)

NIEUWE BLOEMLEZING UIT DE DICHTWERKEN VAN J.J.L. TEN KATE.

II.

LEIDEN. A.W. SIJTHOFF.

1880.

ZIGEUNERSLEVEN

Wat ruischt er zoo spade Door 't beukenloof heen? 't Zijn fluistrende stemmen En krakende schreên: Daar flikkren de vlammen Door 't lommerig bosch, Daar weemlen gedaanten In wonderen dosch.

't Zijn wilde Zigeuners: Een rustloze schaar, Met bliksemende oogen, Met fladderend hair; De Nijl heeft het eerste Hun voeten besproeid, De hemel van Spanje Hun voorhoofd verschroeid.

Hoe vriendelijk knettert Het vlammende hout! Daar leegren de mannen, Bij vroolijken kout: Daar hurken de vrouwen, En roosten het maal, En vullen gestadig De wijde bokaal.

En Sagen en zangen Weêrklinken in 't rond, Als 't bloeiende Zuiden Zoo weeldrig en bont. Hoe luistren de jongen, Waar 't Bestjen hen leert. Wat rijmspreuk de slange Der smarte bezweert!

Zwartoogige meisjens Beginnen den dans: Hoe gloeien de fakkels Met purperen glans Hoe ruischen de snaren! Hoe davert de grond! Hoe zwieren de paren Al wilder in 't rond!

Nu zoeken ze aêmechtig Een plekjen zich uit, Waar 't murmelend windtjen Haar de oogenleên sluit. Daar voeren de droomen, Zoo dartel en vlug, Het harte der kindren Naar 't Zuiden terug.

Maar als nu in 't Oosten Het zonnetjen daagt, Zijn plotsling de beelden En droomen verjaagd. De muildieren trapplen; 't Woelt alles dooréen De bende is verdwenen! Wie zegt u waarheen?

SLAAPWANDEL BIJ DAG.

Door de Afrikaansche lucht gezengd, Marcheert een oorlogsdrom: 't Zijn Vreemden, bont dooréen gemengd, Vergaderd van alom. Hun lied, in allerhande taal, Eens rijzend met den morgenstraal, Werd lang niet meer gehoord: Eentonig dreunt het rammlend staal Zij trekkend slapend voort.

De tamboer, met zijn trom bezwaard, Stapt slapende in de maat; Den hoofdman, knikkende op zijn paard, Staan vlammen op 't gelaat. Zoo sluimert heel dat bataillon, Door de onverbiddelijke zon Tot smachtens toe verhit: Toch, hoe de hette hen verwon, Blijft alles in 't gelid.

En wat meest enkel de enge tent Bij nacht bespieden mag, Staat nu op elks gelaat geprent Bij helderlichten dag: Het droomgordijn is opgehaald, De waereld, waar hun ziel in dwaalt, Weêrkaatst haar tooverlicht, Den glans, die van haar beelden straalt, Op ieders aangezicht.

Hoe beeft de ruige wenkbrauwboog! De mond, schoon zwijgend, spreekt: Ziet, hoe daar uit het trillend oog Een groote traandrop breekt! Zij zien de dagen van weleer, Hun dierbaar huis, hun vriendlijk meir, Hun groene lustwarand, Hun lieve, grijze moeder weêr, 't Verloren Vaderland!

Daar valt een schot zij zijn ontwaakt, En vormen, strijdens reê, Van plotselingen moed geblaakt, Hun bliksemend quarré: De tanden klemmende op elkaâr, In dubble gramschap staan zij daar, In stomme razernij.... Helaas, de Beduïnenschaar Vliegt als hun droom voorbij!

KALIFORNIË.

Zij graven goud, en vinden goud; " Goud " heet het tooverwoord! Dat jaagt de morders, jong en oud, Van haard en have voort.

Voor goud verzaakt de vriend zijn vriend, Verstoot de man zijn bruid: 't Ziet hunkrend, wat den Mammon dient, Naar Kalifornië uit.

Zij laten, dobbrende op een plank, Hun huisgezin in druk: De rijkdom wenkt, het goud is blank, De spiegel van 't Geluk!

Goud is de sleutel tot het Hart, De ware God der Eeuw; Het maakt de lijdende Onschuld zwart, De Misdaad wit als sneeuw.

Het geeft der Domheid roem en macht, Der Grijsheid frissche jeugd; Het maakt Lafhartigheid tot Kracht, En Schurkerij tot Deugd!

Dies ziet, door zooveel glans verblind, Het volk in 't Goud zijn heil, En heeft er vrede, en vrouw, en kind, God, en zich zelf voor veil!

O, dwaasheid, die het Wezen smaadt En naar de Schaduw tast, Die in de verte zoeken gaat Wat zoo nabij haar wast!

Uw T'huis is uw Beloofde Land: Dáar zijt gij waarlijk Vorst! Delf goud, met ijver en verstand, Maar uit uw eigen borst!

De mannenkracht, de mannenmoed, Die hooger streeft dan de Aard, De zin voor 't eeuwig Schoon en Goed, Zijn wel des zoekens waard!

Daar schuilt voor u gedegen goud, Dat van geen roesten weet, Dat immer zijn gehalte houdt, Dat Ware Rijkdom heet!

Zoo 't mannenhart u niet voldoet, Zoek dan in 't vrouwenhart: Een goudmijn is haar teêr gemoed Van vreugde en zoete smart!