Twee groote steden in Brazilië De Aarde en haar Volken, 1908   By: François Crastre

Naar het Fransch van François Crastre.

I. Rio de Janeiro: de baai, de douane, de stad, de Oevidorstraat, de handel, de voorsteden. De naijver tusschen Rio en Buenos Aires. De Braziliaan, zijn karakter. Het braziliaansche huis; de keuken, de koffie. Het leger en de marine van Brazilië. Kolonels en dokters; decoraties en goudgalon. Het onderwijs in Brazilië: de scholen, kosteloosheid van het onderwijs. Het tooneel, de pers, het gouvernement. De Braziliaan in Europa.

Men weet ten onzent te weinig van Brazilië, dat nochtans even groot is als Europa en dat zeventienmaal zoo groot is als Frankrijk. Het heeft een hoofdstad van een millioen inwoners, Rio de Janeiro, en vele steden van honderd tot driehonderd duizend zielen, zooals Sao Paulo, Bahia, Pernambuco, Porto Allegre, enz. De ontwikkeling gaat er zoo snel, dat steden als Manaos aan den Amazonenstroom, die voor vijftien jaren nog niet meer dan gehuchten waren, thans bij de honderd duizend inwoners tellen. Allen, die van Brazilië wat studie hebben gemaakt, voorspellen het land een groote toekomst, roemen de uitgebreide hulpmiddelen, die vrijelijk worden opengesteld voor de europeesche werkzaamheid, en de onberekenbare rijkdommen van den wonderbaarlijk vruchtbaren grond.

Een feit, dat wel het eerst mag worden aangetoond is de bijna totale verdwijning van de gele koorts, die vroeger zoo goed als altijd in Brazilië woedde en er de landverhuizers uit den vreemde van vestiging terughield. Nu komen niet meer die vreeselijke epidemieën voor, die plaatsen van 60.000 inwoners als Campinas in doode steden veranderden. Rio is thans niet meer een "moordende stad", en Santos heeft opgehouden het "kerkhof van Brazilië" te wezen. Door de volhardende pogingen van verstandige gemeentebesturen zijn de moerassen, die de plaag bestendigden, omdat ze kweekplaatsen waren van het kwaad, gedempt, en de muskieten, die het gevaar verspreidden, zijn uitgeroeid.

Er gaan te weinig Franschen naar Brazilië, en wat wij nalaten, dat beginnen de Duitschers met ijver te doen. Door hun regeering aangemoedigd, verschijnen ze in grooten getale in de zuidelijke provincies van Brazilië, Rio Grande en vooral Sante Catharine. Die laatste provincie is een echte duitsche kolonie, waar men haast geen andere Brazilianen aantreft dan ambtenaren. Alles is er duitsch, de hotels, de banken, de winkels, de scholen, en tot de namen der steden toe, waarvan er een Blumenau heet. In tegenstelling met den Franschman, die er slechts aan denkt, naar Frankrijk terug te keeren, als hij "binnen" is, vestigt de Duitscher zich in het buitenland zonder plan van terugkeeren; hij brengt zijn gewoonten en gebruiken mee en spoedig heeft hij zijn oude vaderland vergeten, om zich één te voelen met het nieuwe. Het getal Brazilianen van duitsche afkomst bedraagt tegenwoordig 350.000.